Wikipedia:Utvald artikkel

Snarvegar: WP:VA WP:UA

Utvald artikkel: det beste frå vår eigen wiki
- og eit skandinavisk samarbeid

Utvald artikkel er ein bolk på hovudsida som vert oppdatert ein gong i veka med dei første avsnitta frå ein utvald artikkel i lag med eit bilete. Alle artiklar som har ei viss lengd og ein illustrasjon kan verta utvald artikkel i ei veke. Nominering av nye kandidatar og diskusjon kan leggjast til på Wikipedia:Utvald artikkel/Kandidatar.

Dersom du ønskjer å føreslå ein særskild artikkel for ei særskild veke, kan du leggja inn eit forslag i kandidatkalenderen. Sjå årsarkivet for artiklar og diskusjonar, der du òg finn peikarar du kan leggja inn forslag eller artikkelsnuttar på.

Nynorsk Wikipedia har òg artiklar frå dei andre skandinaviske wikipediaene på framsida. Desse artiklane vert kopierte over frå våre nabospråk, på grunnlag av kva artikkel som er vald ut der.

Utvald artikkel

Utvald artikkel Kandidatar Kalender

---

Arkiv: Utvalde artiklar: 2004 – 2005 – 2006 – 2007 – 2008 – 2009 – 2010 – 2011 – 2012 – 2013 – 2014 – 2015 – 2016 – 2017 – 2018 – 2019 – 2020 – 2021 – 2022 – 2023 – 2024

Diskusjonar: 2007 – 2008 – 2009 – 2010 – 2011 – 2012 – 2013 – 2014 – 2015 – 2016 – 2017 – 2018 – 2019 – 2020 – 2021 – 2022 – 2023 – 2024

---

I dag er det laurdag, 8. juni 2024 – Oppdater sida

til da | til nb | til sv

Den noverande versjonen av denne bolken på hovudsida er om Lavskrikje: Lavskrikje (Perisoreus infaustus) er ein kråkefugl som førekjem i lavkledd barskog frå Noreg til austre Sibir, og er ein utprega standfugl innanfor utbreiingsområdet. Lavskrikja kan kjennast igjen på den gråbrune livlege fjørdrakta, og ho har ei klår rustraud farge på vengteikningane, stjerten, og overgumpen. Lavskrikja er kjent for å vere mykje uredd, og nærmar seg ofte til menneske i skogen for søk etter føde. Ho har òg spelt ei viktig rolle i folklore. Lavskrikja er mindre enn dei fleste kråkefuglar, med ei gjennomsnittleg lengd på 26-29 centimeter, eit vengespenn på 40-46 centimeter og ei vekt på 80-95 gram. Den mykje iaugefallande fjørdrakta er gråbrun med ein brunsvart krone og rustraud overgump, liksom stjertsidene. Les meir … vis åleine — diskusjon — endre — dawiki — nowiki — svwiki

Bolken neste veke er om Gabon: Gabon er ein republikk ved ekvator i vestre Sentral-Afrika. Landet grensar til Kamerun, Republikken Kongo, Ekvatorial-Guinea og Atlanterhavet. Namnet på landet er ei fransk avleiing av Rio de Gabão, eit namn portugisiske utforskarar gav til Gabonelva fordi forma hennar minna om ei kappe med hette, portugisisk gabão. I 2010 var Gabon eitt landa i Afrika med lågast folketettleik, med cirka 5 innbyggarar per km². Den høgaste folketettleiken var langs kysten og langs dei store elvane. Dei største byane i landet var hovudstaden Libreville og hamnebyen Port-Gentil. Til saman utgjorde innbyggarane i desse kring 35 % av befolkninga. Les meir … vis åleine — diskusjon — endre — dawiki — nowiki — svwiki

Utvald bokmålsartikkel

Utvald bokmålsartikkel-arkiv: 2005 – 2006 – 2007 – 2008 – 2009 – 2010 – 2011 – 2012 – 2013 – 2014 – 2015 – 2016 – 2017 – 2018 – 2019 – 2020 – 2021 – 2022

hent frå nb

Den noverande versjonen av denne bolken på framsida er: Invasjonen i Normandie var de vestlige alliertes landgang og fremrykking i Normandie i Frankrike under andre verdenskrig. Den begynte 6. juni 1944, og ansees avsluttet med frigjøringen av Paris den 25. august 1944. Beslutningen om å invadere ved å krysse Den engelske kanalen i 1944 ble tatt under strategiske drøftinger mellom Storbritannias statsminister Winston Churchill og den amerikanske presidenten Franklin D. Roosevelt i Washington D.C. i mai 1943. General Eisenhower ble sjef for Supreme Headquarters Allied Expeditionary Force (SHAEF), og general Montgomery ble sjef for 21. armégruppe, som omfattet alle landstyrkene. Invasjonen var avhengig av vest-alliert nedkjempelse av trusselen fra tyske ubåter, fly, og at Sovjetunionens Den røde armé bandt storparten av det tyske Wehrmachts styrker på østfronten. Kysten av Normandie i det nordvestlige Frankrike ble valgt for invasjonen. USA, Storbritannia og Canada fikk ansvar for hver sin sektor av landgangsområdet. For å møte forholdene ved brohodet, ble to kunstige havner, og en rekke spesialiserte stridsvogner og annet utstyr utviklet. ► Les mer her. vis — nowiki — dawiki — svwiki

Versjonen av denne bolken på framsida neste veke er: Kurt von Schleicher (1882–1934) var en tysk general og politiker. Han var fra 1932 den siste rikskansleren før Hitlers maktovertagelse. Schleicher var president Paul von Hindenburgs fortrolige. Schleichers viktigste politiske mål var avvikling av Weimarrepublikken og gjenopprettelse av monarkiet. Schleichers plan om å pasifisere Hitler med en alternativ, fascistisk regjering (tredje posisjon) slo feil. Schleicher gikk av, og dermed kunne Hitler tiltre som rikskansler, 30. januar 1933. Schleicher trakk seg ut av politikken, men kritiserte det nye regimet, som han tidligere hadde prøvd å utmanøvrere. Under de lange knivers natt 30. juni 1934, ble Schleicher og kona Elisabeth skutt og drept i sitt eget hjem. ► Les mer her. vis — nowiki — dawiki — svwiki

Utvald dansk artikkel

Utvald dansk artikkel-arkiv: 2005 – 2006 – 2007 – 2008 – 2009 – 2010 – 2011 – 2012 – 2013 – 2014 – 2015 – 2016 – 2017 – 2018 – 2019 – 2020 – 2021 – 2022

hent frå da

Den noverande versjonen av denne bolken på framsida er: Lucca er en by og comune i Toscana i Centralitalien med 89.000 indbyggere. Byen ligger ved floden Serchio i en frodig dal nær Det Tyrrhenske Hav. Den er hovedstaden i provinsen Lucca. Byen er grundlagt af etruskerne og blev en romersk koloni år 180 f.v.t. Den blev en vigtig by, der blandt andet blomstrede under silkehandlen, der begyndte i 1000-tallet. Fra midten af 1100-tallet konstituerede byen sig som en uafhængig kommune og var derpå selvstændig i næsten 500 år. I 1847 blev Lucca en del af storhertugdømmet Toscana, inden den ved Italiens samling blev en del af denne stat i 1861. Byen er berømt for sin intakte bymur, som stammer fra renæssancen. Inden for denne bymur ligger en velbevaret bymidte med adskillige bygninger, der for nogles vedkommende kan dateres tilbage til 700-tallet. Læs mere vis — dawiki — nowiki — svwiki

Versjonen av denne bolken på framsida neste veke er: Michael Bundesen (1949-2020) var en dansk sanger, sangskriver, radio- og tv-vært, især kendt som forsanger i popgruppen Shu-bi-dua. I 1973 var han med til at starte Shu-bi-Dua sammen med Michael Hardinger. Gruppen udgav singlen "Fed rock", som blev en stor succes, og bandet, der egentlig var tænkt som en engangsforestilling, blev derpå permanent og udgav en stribe album, ofte med humoristiske fordanskninger af engelsksprogede sange. Fx var "Fed rock" baseret på "Jailhouse Rock". Efterhånden begyndte gruppen også at skrive egne numre som "Vuffeli-vov" og "Hvalborg". Bundesen skrev også manuskript til filmen Den røde tråd, som flere af Shu-bi-dua-medlemmerne medvirkede i, og som gruppen skrev musik til. Han var forsanger i bandet frem til 1984, hvor han forlod bandet for at blive programchef på den nystartede Kanal 2. I 1987 vendte han tilbage til bandet og var forsanger frem til 2011, hvor han blev ramt af en blodprop, der gjorde ham lam i venstre side af kroppen. Læs mere vis — dawiki — nowiki — svwiki

Utvald svensk artikkel

Utvald svensk artikkel-arkiv: 2005 – 2006 – 2007 – 2008 – 2009 – 2010 – 2011 – 2012 – 2013 – 2014 – 2015 – 2016 – 2017 – 2018 – 2019 – 2020 – 2021 – 2022

Utvald svensk artikkel er vald ut mellom dei artiklane som er utvalde på svensk wikipedia denne veka: her.

Den noverande versjonen av denne bolken på framsida er: Tvättbjörn är ett medelstort däggdjur, och den största arten inom familjen halvbjörnar. Den mäter ungefär 70 cm och väger vanligtvis cirka 9 kg. Den är till största delen en nattaktiv allätare som lever av vegetabilier, ryggradslösa djur, fisk, kräldjur, mindre däggdjur och fågelägg. Två av dess mest distinkta karaktärer är dess tydliga mörka ansiktsmask och att den är så fingerfärdig med sina framtassar. Den har gott minne och kan återupprepa komplicerade uppgifter efter lång tid. Tvättbjörnen har ett utvecklat socialt beteende och lever ofta i mindre grupper. Den levde ursprungligen i mellersta och norra Amerika i löv- och blandskog, men dess goda anpassningsförmåga har gjort att den spridit sig till bergsområden, kustnära våtmarker och urbana miljöer. Det svenska trivialnamnet har den fått utifrån sin vana att doppa sin föda i vatten, som om den tvättade den. Läs mer … vis — svwiki — dawiki — nowiki

Versjonen av denne bolken på framsida neste veke er: Bleach är det amerikanska grungebandet Nirvanas debutalbum, släppt den 15 juni 1989 via skivbolaget Sub Pop. Kurt Cobain, som skrev de flesta låtarna på albumet, sa att Sub Pop hade satt press på Nirvana att spela in rocklåtar och Cobain ansåg att han inte fick utlopp för de influenser han egentligen hade, vilka var mer konstnärliga och inspirerade av popmusiken. Bleach har mestadels fått positiv kritik och albumet har sålt över fyra miljoner exemplar världen över. 2009, tjugo år efter albumets ursprungliga lansering, släpptes Bleach i en 20th Anniversary Deluxe Edition som innehöll de tidigare tretton låtarna, men även tolv låtar som spelats in vid en konsert den 9 februari 1990 i Portland, Oregon. Läs mer … vis — svwiki — dawiki — nowiki

Veke 25

Utvald nynorskartikkel	nnwiki	nowiki	dawiki	svwiki
Utvald bokmålsartikkel	nnwiki	nowiki	dawiki	svwiki
Utvald dansk artikkel	nnwiki	nowiki	dawiki	svwiki
Utvald svensk artikkel	nnwiki	nowiki	dawiki	svwiki

Veke 26

Utvald nynorskartikkel	nnwiki	nowiki	dawiki	svwiki
Utvald bokmålsartikkel	nnwiki	nowiki	dawiki	svwiki
Utvald dansk artikkel	nnwiki	nowiki	dawiki	svwiki
Utvald svensk artikkel	nnwiki	nowiki	dawiki	svwiki